ҚОЖЫҚОВ Қоңырқожа

Уикисөздік жобасынан

Қожықов Қоңырқожа [1](1880,Ақмешіт – 1938, Алматы каласы) – қоғам қайраткері, ағартушы, ғалым.

Биография[өңдеу]

Қазақ-орыс мектебін, Ташкент мұғалімдер семинариясын бітірген (1900). Сырдария губ-нда мектеп инспекторы, қазақ-орыс уч-щесінің меңгерушісі, Түркістан,Перовск, Әндіжан қалаларындағы мектептерде оқытушы болды. 1917 жылғы Ақпан төңкерісінен кейін Ферғана өңіріндегі қазақтардың мүддесін қорғайтын «Көшпенді» атты ұйым құрып, соған жетекшілік етті. Жетісу өңіріне жиі экспедицияға шығып, көне қорғандар мен ескерткіштерді зерттеумен айналысты. Орхон жазуы, Қозы Көрпеш – Баян сұлу, Келіншектас, Ақтас мазарлары туралы ғылым еңбектер жариялады. Араб, парсы, шағатай тілдерін жете меңгерген. 1936 ж. Қазақ КСР-інің мемл. көпшілік кітапханасына (қазіргі ҚР Ұлттық кітапханасы)Сүлеймен Бақырғанидің «Хикмет Хазірет Сұлтан әл-ғарифин» атты қолжазба кітабын тапсырды. 1935–36 ж. жарық көрген екі томдық «Қазақтың өткендегі тарихы туралы деректер мен материалдар» атты жинақты құрастырушылардың бірі. 1938 ж. халық жауы ретінде тұтқындалып, ату жазасына кесілді. 1957 ж. 23 желтоқсанда ақталды.

Пайдаланылған әдебиет[өңдеу]

  1. “ҚР_ғылыми_5”