БОЛЬЦМАН СТАТИСТИКАСЫ
Больцман статистикасы [1] — классикалық механика заңдары бойынша қозғалатын және өзара әсерлеспейтін саны мейлінше көп бөлшектерден тұратын жүйенің (идеал газдың) физикалық қасиетін сипаттайтын статистикалық әдіс. Бұл әдісті 1868 — 71 ж. австрия физигі Л.Больцман (1844 — 1906) тапқан. Больцман статистикасында идеал газ бөлшектерінің үлестірілуі Гиббстің статистикалық механикасындағыдай барлық бөлшектердің фазалық кеңістігінде қарастырылмай, тек бір бөлшектің координаттары мен импульстерінің фазалық кеңістігінде қарастырылады. Больцман статистикасы бойынша фазалық кеңістік көлемі Gі болатын ұсақ ұяшықтар жиынтығынан және әрбір ұяшық саны мейлінше көп Nі бөлшектерден (энергиясы Eі) тұрады деп ұйғарылады. Осы ұяшықтар бойынша бөлшектердің нақты үлестірілуі газдың микроскопиялық күйін анықтайды. Ал газдың макроскопиялық күйі сол ұяшықтардағы бөлшектер санының (Nі) жиынтығымен толық сипатталады. Дегенмен қазіргі Больцман статистикасы кванттық механика принциптеріне сүйенеді әрі Больцман статистикасының негізіндегі бөлшектердің үлестірулері кванттық статистиканың дербес жағдайы болып саналады. Больцман статистикасын сиретілген молекулалық газдарға және газ разряды кезінде түзілетін плазмаға қолдануға болады. Ал бөлшектер арасында өзара әсерлесу күшті байқалатын тығыз газдар үшін Гиббс үлестірілуі пайдаланылады.
Пайдаланылған әдебиет
[өңдеу]- ↑ “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
|
Бұл бөлімде бастамасы. Сіз оны толықтырып, дамыту толықтырып, дамыту |