Жоғары жүйке жүйе белсенділігі

Жоғары жүйке жүйе белсенділігі дегеніміз, адамдар мен жануарлардың орталық жүйке жүйесінің жоғары қабаттарында болып жататын үдерістер. Бұл үдерістерге өмірде пайда болған рефлекстер мен туа біткен рефлекстер жиынтығын жатқызады. Сонымен қатар “ең жоғырғы” психикалық міндет адамдар мен жануарлардың өзгермелі қоршаған орта мен әлеуметтік шарттар кезіндегі барабарлық мінез-құлықпен қамтамасыз етеді. Жоғары жүйке жүйе белсенділігін орталық жүйке жүйесінен айырмашылығы, орталық жүйке жүйе организмнің әр-түрлі бөліктерін бір-бірімен синхрондау ісімен айналысады. Жоғары жүйке жүйе белсенділігін нейрофизиологиялық үдерістермен байланыстырады. Нейрофизиологиялық үдерістер бас миының жартышарларының үлкен қыртыстарында және жақын ми қыртысы астында болатын үдестерді жатқызады. “Жоғары жүйке жүйе белсенділігі” терминін алғаш ғылымға енгізген И.П. Павлов, жоғары жүйке жүйе белсенділігін психикалық белсенділік ұғымына балама ретінде санаушы. Барлық психикалық белсенділік түрлерін (адамдардың ойлау қабілеті мен сана-сезімін) Павлов жоғары жүйке жүйе белсенділігінің бөлігі ретінде санаған. Жоғары жүйке жүйе белсенділігін жетілдірілуі - екі тәсіл арқылы жүзеге асады: эмпирикалық және теориялық. Теориялық үдеріс оқып-үйрену (бөгде адамның тәжірибесін егеру) арқылы жүзеге асады ал эмпирикалық - өмір үдерісі кезіндегі адамның өз тәжірибесі негізінде қалыптасады.