Нет-арт

Нет-арт-Интернет ғаламдық желісі ортасын білдірудің негізгі құралы ретінде пайдаланылатын медиаөнер түрі. Жоқ-арт - жобаны Интернет туындыны қабылдау, суретшінің идеяларын білдіру немесе қатысу (интерактивті жобаларға) үшін міндетті шарт болып табылатын арт-жобаны атауға болады.

Интернетте ұсынылған басқа жанрдағы өнер туындыларына қатысты "нет-арт" терминін пайдалану жалпы қате болып табылады. Мысалы, мұражайдың ресми сайты, экспозициялар бойынша виртуалды экскурсиялар, перфоманстың бейнежазбасы, фотограф немесе суретшінің портфолиосы бар жеке сайт жоқ-артқа жатпайды. Бұл ресурстар Интернет бастапқы орта және өмір сүрудің міндетті шарты болып табылмайтын туындыларға ғана сілтемелерден тұрады. Веб-дизайн желілік өнер емес.

2002 жылы өнертанушы және куратор Йон Ипполито "желілік өнер туралы он миф" құрастырды.[1]Желілік өмірдің маңызды элементі-мүдделі пайдаланушылардың белгілі бір тақырыбы айналасында біріктіретін әртүрлі пікірталастар. Олар желілік суретшілерге қажетті желінің шексіз көлденең байланыс сияқты қасиетіне негізделеді. Интерактивтілікті іске асыру Интернеттің гиперемерлеу сияқты қасиеттерінің арқасында жүзеге асырылады, яғни кеңістік пен уақыттың аяғы сияқты сипаттамалардың болмауы. Электрондық көркем жобалар кез келген бағытта және шектеусіз дами алады, ақпаратты визуалаумен кез келген жұмыс цифрлық нысанда жүзеге асырылады.

Бұл қасиеттерден Интернеттің шығармашылық ортасы ретінде іргелі сипаттамалары туындайды:

нысаны мен мазмұнын тұрақты өзгерту мүмкіндігі; ақпараттың үлкен көлемдерімен, идеялармен, суреттермен, тұжырымдамалармен жұмыс істеу мүмкіндігі шын мәнінде қиын немесе мүлдем іске асырылмайтын; жаңарту қабілеті; ең утопиялық идеяларды жылдам визуализациялау.

Тарихы

Интернет дәуіріне дейін алғашқы үлгілер жоқ-арт (ASCII-графика) Фидонет желісінде және BBS-да орналастырылған. Идеология тұрғысынан қарағанда жоқ-арт XX ғасырдың авангардтық көркем бағыттарының мұрагері болып табылады-дадаизм, ситуационизм, концептуалды және телекоммуникациялық өнер, флуксус, бейне арт және арт кинетигі, хэппенингтер және перфоманстар.

Жоқ-арт деп байланыс технологияларымен: факс, видеотекс, телефон және басқалармен жұмыс істеген интернет пайда болғанға дейін суретшілерді санауға болады. Желілік суретшілердің алғашқы маңызды бірлестігі голландиялық Арт-тобы Joan & Dirk болып табылады.

90-шы жылдардың басында дербес компьютерлердің таратылуына және Интернеттің пайда болуына байланысты желілік және медиа-суретшілердің саны айтарлықтай артты. 1996 жылы Нью-Йоркте "Rhizome" желілік платформасы пайда болды. Бүгінде бұл көпұлтты жаңа медиа қауымдастығы желілік өнердің ең кең және үнемі толықтырылып отыратын коллекциясын қамтиды. Интернет-Өнер тарихының жаңа кезеңі-суретшілерді біріктіру және көрермендерді тарту тәсілдерінің үлкен таңдауын ұсынатын әлеуметтік желілер. Бұл көбінесе визуалды әлеуметтік Интернет-алаңдарға қатысты, мысалы, Flickr.

Интернет-Өнер коллекционерлер үшін құнды емес, себебі туындыға құқықтарды беру жоқ-арт оны желіден шығармай іс жүзінде мүмкін емес, ал объектіні алып тастау жоқ-арт оның туған ортасынан анықтау бойынша мүмкін емес. Жоқ-арт бірінші кезекте көрермендермен қарым-қатынас жасауға және репрезентацияға емес, жаңа қатысушыларды тартуға бағытталған, сондықтан офлайнға өту кезінде көркемдік мағынаны жоғалтады.

Дағдарыс жоқ-art

Уақыт өте келе желілік суретшілер өз өнерінің көмегімен экономикалық тәуелсіздікке ие бола алмайтынын түсінді,өйткені коммерцияландыру жоқ-арт оның функционалдылығына және әлеуетті коллекционерлер тарапынан сұраныстың жоқтығына байланысты мүмкін емес.

Желілік өнерге арналған көптеген орыс тілді ресурстардың соңғы жазбалары 2000-шы жылдардың басында (мысалы, "Журнал.ру "және" Рунет өнер"). Жиі болған жоқ-арт жобаларының URL мекенжайлары жұмыс істемейтін немесе жаңа иелеріне берілген.

Арт-жүйенің өміріне қатысудан қасақана бас тарту оны елемеу арқылы жоқ-артпен ашулы әзіл ойнады: өзінің жаһандығы мен мәдениетте тұрақты болуына қарамастан, ол бірте-бірте маргинализацияланды және медиаөнімнің гетто-да өмір сүруге тыйым салынды.

ДЕРЕККӨЗДЕР