БОЛИВАР Симон
Боливар Симон [1] (24.7. 1783, Венесуэла, Каракас — 17.12.1830, Колумбия, Санта-Марта) — Оңтүстік Америкадағы Испания отарларының тәуелсіздік күресін басқарушылардың бірі. Ауқатты отбасында дүниеге келген. Жастық шағын Европада (Испания, Франция, Италия) өткізген. Дүниетанымының қалыптасуына ұстазы С. Родригес пен Еуропаның алдыңғы қатарлы ойшылдары әсер еткен. Отанына қайтып оралған соң, Венесуэладағы испан үстемдігіне қарсы күреске белсене араласты.
Венесуэла,Колумбия
[өңдеу]
Бұл кезде Оңтүстік Америкада отаршылдарға қарсы қозғалыстар кең қанат жая бастаған. Боливар Симон Венесуэлада испандықтар үстемдігін құлату жөніндегі 1811 ж. 2 наурызда 7 провинциясының өкілдері қатысқан Ұлттық конгрестің шақырылуын ұйымдастырушылардың бірі болды. Конгресс 1811 ж. 5 Ол республиканы испандықтар құлатқаннан кейін, Боливар Симон Жаңа Гренадаға (қазіргі Колумбия) қоныс аударып, күресін жалғастырды. Боливар ондағы қозғалыстарға (1812 жылдың аяғы — 1813 жылдың басы) араласып, әскер жасақтап, 1813 ж. Каракасты басып алды да, Екінші Венесуэла республикасын құрды. Осы еңбегі үшін Боливарға “Венесуэланы азат етуші” деген құрметті атақ берілді. 1814 ж. Боливар әскері жеңіліс тапқан соң, басқа елге кетуге мәжбүр болды. 1819 ж. Боливар әскері Жаңа Гренаданы азат етіп, құрамына Венесуэла мен Жаңа Гренада кірген Ұлы Колумбия республикасының президенті болып сайланды. 1824 ж. Боливар әскері Жоғарғы Перудегі испан жауынгерлерін талқандап, сонда құрылған Боливия (Боливардың құрметіне аталды) Республикасын басқарды. 1830 жылдың басында Боливар биліктен кетті.
Пайдаланылған әдебиет
[өңдеу]- ↑ “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
|
Бұл бөлімде бастамасы. Сіз оны толықтырып, дамыту толықтырып, дамыту |