Сұлтанбек ҚОЖАНОВ

Уикисөздік жобасынан

Сұлтанбек Қожанов[1](10.9.1894, Оңтүстік Қазақстан облысында Созақ ауданында Ақсүмбе а. – 10.2.1938, Мәскеу қаласыда) – мемлекет және қоғам қайраткері, ғалым.

Ғұмырнама[өңдеу]

Ерте жылдар,билими[өңдеу]

Түркістан қаласындағы 4 сыныптық орыс түзем бастауыш мектебін (1910), 3 сыныптық қалалық мектепті (1913), Ташкент мұғалімдер семинариясын тәмамдаған. Мәскеуде БК(б)П ОК Марксизм-ленинизм курсын (1927) бітірген. Сырдария уездік рев. к-т төрағасының орынбасары, Түркістан уездік-қ-лық атқару к-тінің, Сырдария облысының рев. к-ттің төрағасы болды (1919–20).

Қысқа одан әрі ғұмырнама[өңдеу]

1920 жылдың соңына қарай Түркістан респ. Ішкі істер халық комиссары, 1921 ж. қазанда Халық ағарту комиссары болып тағайындалды. Оқу-ағарту саласында білім беруді жергілікті халықтар тілінде жүргізу мәселесін көтеріп, оны жүзеге асыруды талап етті. «Ақ жол» газетін шығаруды ұйымдастырып, оның алғашқы редакторы болды. 1922–24 ж. Түркістан КП орт. к-тінің хатшысы, атқару к-ті төрағасының орынбасары, РК(б)П ОК Орта Азия бюросының мүшесі болды. 1924 ж. қарашада РК(б)П Қазақ обкомының (1925 ж. ақпаннан – Қазақ өлкекомының) 2-хатшысы қызметіне тағайындалды. 1925 ж. қарашада БК(б)П орт. к-тіне шақырылып, ұлт респ-лары бойынша жауапты нұсқаушы лауазымымен Кавказға, 1928 ж. Ташкентке, Орта Азия Бюросына қызметке жіберілді. 1929 ж. Орта Азия мақта-ирригациялық политехника институттын (САХИПИ) құрып, алғашқы директоры болды. Ол 1937 ж. 16 шілдеде Ташкентте тұтқындалып, саяси қуғын-сүргін құрбаны болды. 1957 ж. ақталды. Алматы, Шымкент қ-ларындағы көшелерге Қожанов есімі берілген. Түркістанда ескерткіш қойылған.

Пайдаланылған әдебиет[өңдеу]

  1. “ҚР_ғылыми_5”